Haber Yazmak: Başlık (1)

Yrd. Doç. Dr. Javanshir Gadimov, Zirve Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi

Gazetecinin görevlerinin başında araştırdığı, şahit olduğu, öğrendiği olayları anlatma ve duyurma geliyor. Bunu da yapmak için söz konusu olayı haberleştirmek ve yazmak gerekiyor. Haberi yazma kısmı, özellikle mesleğe yeni başlayan gazeteciler ya da bu işi henüz öğrenme aşamasında olan gazeteci adayları için en zor işlerin başında yer alıyor.

Bir olayı araştırmak, soru sormak, kuşkulanmak gazetecinin başlıca görevleri arasındadır. Bu aşamada gazeteci olaylarla ilgili bilgileri toplar. Bundan sonra gelen aşama ise toplanan bilgiler, sorulara alınan cevaplar ve araştırılan konunun yazılması ve topluma duyurulmasıdır.

Olayın haberleştirilerek, doğru ve kesin bir şekilde duyurulması için ise haberinin kesin ve öz bir dille, imla kurallarına uygun, okur ve dinleyicinin ilgisini çekecek şekilde yazılması gerekiyor.

Bir haber metnini 3 temel bölüme ayırabiliriz: Haberin başlığı, girişi ve gövdesi. Başlığı, haberin vitrini olarak da görebiliriz. Başlık ne kadar ilgi çekici olursa, yazılan haberin okunması, tıklanması, izlenmesi de bir o kadar yüksek olur.

“Ne olmuş” sorusuna verilecek cevap, aynı zamanda haberin başlığında yer verilecek bilgileri de içerir. Başlık her şeyden önce bir hüküm içermelidir. (1)

Örnek: Direksiyona çocuğu oturtan babanın ehliyetine el konuldu

Örnek: Hindistan’da tapınakta izdiham, çok sayıda yaralı var

Örnek: Berlin’deki protestoda gözaltına alınan öğrenciler serbest bırakıldı

Başlıklar net ve açık olmalı, en önemlisi bilgi içermelidir. Bilgi içermeyen, içi boş ve kesinlik ifade etmeyen başlıklar okurun ilgisini çekmekten çok, haberden uzaklaştırır. (2) Başlık aynı zamanda haberde anlatılan olayın kısa bir özetidir ve aynı zamanda haberin tanıtımını yapar. Başlıkta basit bir dil kullanılmalı ve anlaşılmaz kısaltmalardan kaçınılmalıdır. (3)

Başlık yazımında imla kurallarına dikkat edilmelidir. Başlıkta sadece özel isimlerin ilk harfi büyük yazılır ve başlığın sonuna nokta konulmaz.

Yanlış: G20 ZİRVESİ İÇİN ANTALYA’DA OLAĞANÜSTÜ GÜVENLİK ÖNLEMLERİ ALINDI

Yanlış: G20 Zirvesi İçin Antalya’da Olağanüstü Güvenlik Önlemleri Alındı

Doğru: G20 zirvesi için Antalya’da olağanüstü güvenlik önlemleri alındı

Başlığa çekilen olayın en ilgi çeken kısmına haberin giriş bölümünde de yer verilmelidir. Haber yazılırken ilk önce başlık yazılırsa, haberin giriş ve gövdesi kısmında da başlığa çekilen hususa odaklanma kolaylaşır. Bilgi ve hüküm içermesi gereken başlıkta imla kurallarına da dikkat edilmeli.

Türk ve uluslararası basından başlık örnekleri şöyle:

Örnek 1: Türk Hava Yolları’ndan öğretmenlere indirim (Anadolu Ajansı)

Örnek 2: Genelkurmay, Atatürk’ün ölümünün 1. yıldönümü görüntülerini paylaştı (Cihan Haber Ajansı)

Örnek 3: Avrupa Birliği, Türkiye İlerleme Raporu’nu yayınladı (Doğan Haber Ajansı)

Örnek 4: Son yılların en soğuk kışı geliyor: Türkiye’ye de uyarı var (Hürriyet)

Örnek 5: Kazdığı bahçeden tam 600 milyon dolar çıktı (Cumhuriyet)

Örnek 6: Dolar güne 2,92 TL sınırında başladı (Zaman)

Örnek 7: Obama’s immigration action blocked again; Supreme Court only option left (Reuters)

Örnek 8: Asia Pacific stock markets continue slide as Chinese inflation weakens (The Guardian)

Bu slayt gösterisi için JavaScript gerekir.

Benzer yazılar:

Haber Yazmak: Başlık (2)